Günümüzde doğum kontrol yöntemleri arasında acil kontrasepsiyon önemli bir yere sahiptir. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrasında gebelik riskini azaltmak için kullanılan bir hormon bazlı acil korunma yöntemidir. Ancak, düzenli doğum kontrol yöntemlerinin yerine geçmez ve yalnızca acil durumlarda kullanılmalıdır.
Bu yazıda, ertesi gün hapının nasıl çalıştığı, kullanım süresi, yan etkileri ve etkili olup olmadığı gibi merak edilen konulara detaylı şekilde değineceğiz.
Ertesi Gün Hapı Nasıl Çalışır?
Ertesi gün hapı, içeriğindeki yüksek doz progesteron hormonu sayesinde yumurtlamayı geciktirir veya engeller. Böylece sperm ile yumurtanın birleşmesini ve döllenmeyi önleyerek gebeliğin oluşmasını engeller.Ancak unutulmaması gereken önemli bir nokta var: Ertesi gün hapı, zaten oluşmuş bir gebeliği sonlandırmaz! Yani, eğer döllenme ve implantasyon (rahime tutunma) gerçekleştiyse, hapın bir etkisi olmaz.
Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Etkilidir?
Ertesi gün hapının etkisi, kullanım zamanına bağlı olarak değişir.- İlk 24 saat içinde alındığında %95'e kadar etkili olabilir.
- İlk 48 saat içinde kullanıldığında etkinliği %85'e düşebilir.
- İlk 72 saat içinde alındığında etkinlik oranı %58-85 arasında değişir.
Önemli Not: Doğum kontrol hapları gibi düzenli bir korunma yöntemiyle kıyaslandığında ertesi gün hapları çok daha az etkilidir. Bu yüzden sık sık kullanılması önerilmez.Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?
- İlişkiden sonra ne kadar erken kullanılırsa, gebeliği önleme ihtimali o kadar yüksek olur.
- Bir bardak su ile tek doz alınmalıdır. (Bazı markalar iki doz şeklinde olabilir, prospektüse dikkat edin!)
- Aç veya tok karnına alınabilir.
- Bir ay içinde birden fazla kullanılmamalıdır. Sürekli kullanım adet düzensizliklerine yol açabilir.
Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?
Çoğu kişi ertesi gün hapını sorunsuz bir şekilde kullanabilir. Ancak bazı hafif yan etkiler görülebilir:✔ Adet düzensizliği: Adetiniz birkaç gün erken veya geç gelebilir.
✔ Hafif mide bulantısı ve baş dönmesi: Bazı kişilerde birkaç saat sürebilir.
✔ Göğüs hassasiyeti: Geçici bir durumdur.
✔ Lekelenme tarzı kanamalar: Adet dönemi dışında hafif kanamalar olabilir.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?- Eğer adetiniz 7 günden fazla gecikirse,
- Eğer adetiniz çok az veya çok fazla olursa,
- Şiddetli karın ağrısı yaşarsanız bir doktora danışmanız önerilir.
Ertesi Gün Hapı Emziren Anneler İçin Güvenli mi?
Evet, emziren anneler ertesi gün hapını kullanabilir. Ancak bazı hap türleri anne sütüne çok az miktarda hormon geçirebilir.Genellikle bu miktar bebeğe zarar vermez, ancak daha güvenli bir kullanım için emzirmeden hemen sonra almanız önerilir. Böylece hapın süte karışma miktarı azalır. Eğer emin değilseniz doktorunuza danışabilirsiniz.
Ertesi Gün Hapı Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklara Karşı Korur mu?
Hayır! Ertesi gün hapı yalnızca gebelik riskini azaltır, ancak HIV, HPV, HSV gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz.Bu yüzden, prezervatif gibi ek koruma yöntemleri kullanılması önerilir.
Ertesi Gün Hapı Kimler İçin Uygun Değildir?
Bazı durumlarda ertesi gün hapı kullanımı önerilmeyebilir:
Hamile olduğundan şüphelenenler (Bu hap gebeliği sonlandırmaz!) Daha önce ciddi karaciğer rahatsızlığı geçirmiş olanlar Daha önce ertesi gün hapına karşı alerjik reaksiyon göstermiş olanlar Düzensiz ve sık adet görenler (Bu kişiler için farklı doğum kontrol yöntemleri daha uygun olabilir.)Eğer sağlık durumunuz hakkında şüpheleriniz varsa, bir doktora danışmanız en doğrusu olacaktır.
Ertesi Gün Hapı Kullanımıyla İlgili Yaygın Yanlış Bilgiler
Yanlış: Ertesi gün hapı, düşük hapıdır.
Doğru: Ertesi gün hapı, oluşmuş bir gebeliği sonlandırmaz. Yalnızca yumurtlamayı geciktirerek gebelik ihtimalini düşürür. Yanlış: Ertesi gün hapı her zaman %100 koruma sağlar. Doğru: Ne kadar erken alınırsa o kadar etkili olur, ancak hiçbir doğum kontrol yöntemi %100 garantili değildir. Yanlış: Ertesi gün hapı sürekli kullanılabilir. Doğru: Ayda bir defadan fazla kullanılmamalıdır, aksi halde hormon dengesini bozabilir.Sonuç: Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Tercih Edilmeli?
Korunmasız cinsel ilişki yaşandıysa, Prezervatif yırtılması, doğum kontrol hapının unutulması gibi durumlarda, Cinsel saldırı sonrası gebeliği önlemek için,Ertesi gün hapı acil bir korunma yöntemi olarak kullanılabilir. Ancak, düzenli korunma yöntemi olarak tercih edilmemelidir. Eğer doğum kontrolü konusunda daha kalıcı ve etkili çözümler arıyorsanız, bir kadın doğum uzmanına danışarak en uygun yöntemi belirleyebilirsiniz.
Son düzenleme:
